- κοινοκτημοσύνη
- Συλλογική ιδιοκτησία δύο ή περισσότερων ατόμων στα περιουσιακά αγαθά. Ως κοινοτική ιδιοκτησία, ίσχυσε στους πρωτόγονους λαούς (φυλές), όπου ήταν κοινή η εδαφική περιοχή της φυλής. Καθώς όμως αναπτύχθηκαν οι οικονομικές τεχνικές και αναγνωρίστηκαν ατομικά ή οικογενειακά δικαιώματα σε εδαφικά τμήματα, η κ. περιορίστηκε σε λίγες εκτάσεις (για παράδειγμα, βοσκοτόπια). Το σύστημα της κ. ισχύει ακόμη και σήμερα σε ορισμένες περιπτώσεις λαών ή φυλών.
Στη σύγχρονη εποχή ο όρος χρησιμοποιείται από την κοινωνιολογία για να χαρακτηρίσει την τάση κοινωνικών ομάδων να διάγουν κοινή ζωή θεσπίζοντας κοινή ιδιοκτησία σε ορισμένα πράγματα (κοινόβιο), ενώ στο εκκλησιαστικό δίκαιο ο όρος αφορά τον τρόπο ζωής των μοναχών (βλ. λ. κοινόβιο). Η κ. διαφέρει από άλλες συμβατικές μορφές κοινής ιδιοκτησίας και δραστηριότητας (όπως, για παράδειγμα, κοινωνία, εταιρεία κ.ά.) που έχουν περιορισμένο και ειδικό περιεχόμενο, γιατί αποβλέπει σε γενική και αόριστη υπαγωγή περιουσιακών στοιχείων των συμμετεχόντων στην κοινή ιδιοκτησία. Επίσης, διαφοροποιείται από τις σύγχρονες μορφές των κοινωνικοοικονομικών καθεστώτων του σοσιαλισμού. Η κ. στη σύγχρονη εποχή αποτελεί θεσμό του οικογενειακού δικαίου με πεδίο εφαρμογής τις περιουσίες των συζύγων.
Το ελληνικό δίκαιο, μολονότι δέχεται την οικονομική αυτοτέλεια των συζύγων, ωστόσο υποστηρίζει την ολική ή μερική κ. των συζύγων, κυρίως όσον αφορά τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτούν μετά τον γάμο. Ο θεσμός της κ. υιοθετείται και από δίκαια ευρωπαϊκών χωρών.
* * *η1. η από κοινού κτήση και χρήση υλικών αγαθών, το να είναι κάτι κοινό κτήμα δύο ή περισσότερων ανθρώπων2. (νομ.) θεσμός τού οικογενειακού δικαίου βάσει τού οποίου ορισμένα περιουσιακά στοιχεία τών συζύγων καθίστανται κοινά3. (κοινων.) οικονομικοκοινωνικό σύστημα στο οποίο δεν ισχύει η ατομική ιδιοκτησία, αλλά, αντίθετα, το σύστημα τής από κοινού ιδιοκτησίας και απόλαυσης τών υλικών αγαθών.[ΕΤΥΜΟΛ. < κοινοκτήμων. Η λ. μαρτυρείται από το 1856 στο Λεξικόν γαλλοελληνικόν και ελληνογαλλικόν τού Σκαρλάτου Δ. Βυζάντιου].
Dictionary of Greek. 2013.